Choroby autoimmunologiczne a kwas hialuronowy
Osoby dotknięte chorobami autoimmunologicznymi często stają przed problemem czy mogą pozwolić sobie na zabieg z użyciem wypełniaczy. Wraz ze wzrostem popularności zabiegów odmładzających jest to dylemat dotykający coraz większą rzeszę osób na całym świecie. Wielokrotnie zainteresowani zabiegiem znajdują w internecie informacje mówiące o tym, że choroby autoimmunologiczne stanowią bezwzględne przeciwwskazanie do zabiegu. W tym artykule odniesiemy się do tej tezy. Na początek jednak zacznijmy od tego czym są choroby autoimmunologiczne.
Czym są choroby autoimmunologiczne
Są to choroby charakteryzujące się występowaniem procesu autoimmunizacji – powstawanie nieprawidłowych limfocytów i przeciwciał skierowanych przeciwko tkankom własnym organizmu. Najczęstsze wczesne objawy procesu autoimmunizacji to:
- ogólne osłabienie
- bóle mięśniowe
- obrzęk i zaczerwienienie
- gorączka
- wysypka na skórze
- wzmożone wypadanie włosów
Ze względu na fakt, że chorób ze stwierdzoną etiologią autoimmunologiczną jest ponad 80, najbardziej charakterystyczne objawy są specyficzne dla danego schorzenia. Dla przykładu główne objawy WZJG (wrzodziejące zapalenie jelita grubego) to krew stolcu, bóle brzucha, zaparcia/biegunki, osłabienie i utrata wagi. Z kolei główne objawy choroby Addisona to przebarwienia skórne na liniach zgięciowych dłoni, łokciach, głównie obszarach eksponowanych na promienie słoneczne, hipoglikemia, hiperkalcemia, hipotonia ortostatyczna. Przykładowe choroby autoimmunologiczne (autoimmunizacyjne) to:
- choroby układowe tkanki łącznej: toczeń rumieniowaty układowy, twardzina, układowe zapalenia naczyń, reumatoidalne zapalenie stawów, reaktywne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, łuszczycowe zapalenie stawów
- nieswoiste zapalenia jelit: wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Crohna
- choroby tarczycy: zapalenie tarczycy Hashimoto, choroba Gravesa-Basedowa
- choroby nadnerczy: choroba Addisona
- choroby neurologiczne: miastenia, stwardnienie rozsiane, ostre rozsiane zapalenie mózgu i rdzenia
- choroby skóry: bielactwo nabyte (podejrzewane), łuszczyca, łysienie plackowate
- niedokrwistość Addisona-Biermera
- sarkoidoza.
Rodzaj substancji a bezpieczeństwo
Chcąc ocenić bezpieczeństwo zabiegu u osób cierpiących na choroby autoimmunizacyjne konieczne jest określenie dokładnie jaki rodzaj substancji zostanie użyty. Wypełniacze różnią się rodzajem zawartych w nich substancji chemicznych. Ogólny podział wygląda następująco:
- kwas hialuronowy
- hydroksyapatyt wapnia
- poliakrylamid
- kwas polimlekowy
- polimetakrylan metylu (PMMA)
- kolagen
Po bardziej szczegółowy opis zapraszamy do zapoznania się z naszym artykułem – „Rodzaje wypełniaczy stosowanych w medycynie estetycznej”. Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) prowadzi w skali światowej jedną z najbardziej dokładnych baz danych leków, ich wskazań, przeciwwskazań oraz ewentualnych powikłań. 
Jak widać na ilustracji powyżej FDA dzieli wypełniacze na dwie główne grupy
- niewchłanialne (non-absorbable) – PMMA
- wchłanialne (absorbable) – syntetyczne i naturalne
Poliakrylamid, znany pod nazwą handlową jako Aquamid nie został nigdy zatwierdzony przez FDA i nie znajduję się na tej liście (aktualna lista zatwierdzonych przez FDA wypełniaczy). W swojej bazie danych FDA podaje listę przeciwwskazań do zabiegu z użyciem “dermal fillers”:
- potwierdzona alergia na zawartą w wypełniaczu substancję
- silna alergia lub anafilaksja w przeszłości
- zaburzenia krzepnięcia
Jak łatwo zauważyć choroby autoimmunologiczne nie zostały wymienione. Aktualny consensus wśród specjalistów amerykańskich pokrywa się z tymi danymi, nie ma jednoznacznych dowodów przemawiających przeciwko zastosowaniu wypełniaczy u osób z chorobami autoimmunizacyjnymi. Niemniej jednak bezpieczniej jest ograniczyć rodzaj stosowanych wypełniaczy do tych naturalnych, rygorystycznie przestrzegać zaleceń oraz skonsultować się ze swoim lekarzem prowadzącym (immunologiem, reumatologiem, dermatologiem itd.) przed planowanym zabiegiem.
Podsumowanie – Choroby autoimmunologiczne a kwas hialuronowy
Osoby z chorobami autoimmunologicznymi nie muszą rezygnować z zabiegów z użyciem wypełniaczy. Jednak powinny zachować wzmożoną ostrożność, stosować się do zaleceń oraz rozważyć konsultację u lekarza przed planowanym zabiegiem.
JS Medical Solutions
bibliografia: FDA General and Plastic Surgery Devices Panel Dermal Filler Devices https://www.fda.gov/ohrms/dockets/ac/08/briefing/2008-4391b1-01%20-%20FDA%20Executive%20Summary%20Dermal%20Fillers.pdf American Society of Plastic Surgeons. (2014). Dermal fillers – https://www.plasticsurgery.org/cosmetic-procedures/dermal-fillers